Πλένετε τα χέρια σας συνέχεια και αποφεύγετε κάθε είδους άγγιγμα που νιώθετε ότι μπορεί να σας μολύνει; Καθαρίζετε συνέχεια αντικείμενα και επιφάνειες για να φύγει η σκόνη; Έχετε μια σκέψη που σας βασανίζει και δεν μπορείτε να τη βγάλετε από το μυαλό σας; Όλα τα πράγματα γύρω σας πρέπει να είναι απόλυτα συμμετρικά για να συγκεντρωθείτε; Τότε υπάρχουν πολλές πιθανότητες να υποφέρετε από την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή ή OCD (Obsessive Compulsive Disorder).
Τι είναι το OCD
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD) είναι μια αγχώδης διαταραχή που εντάσσεται στην ευρύτερη ομάδα των νευρώσεων και περιλαμβάνει δυο μέρη: τις ιδεοληψίες και τους ψυχαναγκασμούς. Το πρώτο αφορά σε παράλογες, επαναλαμβανόμενες σκέψεις που δημιουργούν έντονο άγχος και αμφιβολία στο άτομο που τις κάνει. Αυτές οι σκέψεις οδηγούν το άτομο με OCD στο να δημιουργήσει συγκεκριμένες ιεροτελεστίες τις οποίες εκτελεί ψυχαναγκαστικά, γιατί μόνο έτσι μπορεί να ηρεμήσει το έντονο άγχος και την αμφιβολία του.
Αυτός ο κύκλος ιδεοληπτικών σκέψεων και καταναγκαστικών πράξεων είναι φαύλος και παίρνει πολύ χρόνο από την καθημερινότητα του ατόμου με OCD, καθιστώντας το ουσιαστικά δυσλειτουργικό.
Η διάγνωση για την OCD γίνεται από ειδικό κλινικό ψυχολόγο ή ψυχίατρο. Δίνεται φαρμακευτική αγωγή, που έχει μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα μόνο αν συμπληρώνεται από παράλληλη ψυχοθεραπεία, με έμφαση στη γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία.
Για μια πρώτη διάγνωση, όμως, μπορείτε να μπείτε να δείτε πόσο σας ταράζουν αυτές οι εικόνες ή να απαντήσετε σε αυτές τις ερωτήσεις.
Τι είναι νεύρωση
Είπαμε ότι η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή είναι μια αγχώδης διαταραχή, που εντάσσεται στην ευρύτερη ομάδα των νευρώσεων. Έχει σημασία, λοιπόν, να δούμε τι είναι η νεύρωση.
Στη νεύρωση το άτομο αδυνατεί να αντιμετωπίσει τη σύγκρουση μεταξύ Υπερεγώ κα ασυνείδητων σκέψεων, γι’ αυτό υποφέρει από σοβαρή ενδοψυχική σύγκρουση, που του προκαλεί αφόρητο άγχος, συνεχή αμφιβολία και ψυχαναγκασμούς. Ο πρώτος που αναφέρθηκε στον όρο “νεύρωση” ήταν ο γιατρός William Kullen το 1789, αλλά ιδιαίτερη, συστηματική έρευνα και αναφορά σε αυτήν έγινε από τους Φρόυντ και Γιουνγκ στις αρχές του 20ου αι. Η νεύρωση αντανακλάται με κάποιες παράλογες σωματικές, ψυχολογικές και εγκεφαλικές αντιδράσεις, που είναι ο ασυνείδητος τρόπος του ατόμου να διαχειριστεί τη σύγκρουση μέσα του.
Τι δεν είναι OCD
Ας πούμε τι δεν είναι OCD, γιατί στη σύγχρονη εποχή, πολύ συχνά ακούμε ανθρώπους να οικειοποιούνται τη διαταραχή, ενώ δεν υποφέρουν από αυτή. Λένε π.χ. συχνά “είμαι λίγο OCD με τα πράγματά μου”, αλλά αυτή η φράση χρησιμοποιείται καθ’ υπερβολή και όχι κατ’ ουσία.
- Δεν έχετε OCD, όταν θέλετε απλά τα πράγματά σας σε μια τάξη.
- Δεν έχετε OCD, αν έχετε κάποιες ιεροτελεστίες για το πρωινό σας ξύπνημα, αν κάνετε κάποια συγκεκριμένα πράγματα προτού να κοιμηθείτε.
- Δεν έχετε OCD, αν έχετε υποστεί κάποιου είδους σωματική κακοποίηση και νιώθετε τη φυσιολογική ανάγκη για κάποια περίοδο να πλένετε τα χέρια και το σώμα σας, ώστε να “ξεπλύνετε τη βρωμιά” από επάνω σας.
- Δεν έχετε OCD, αν σε μια περίοδο έντονου στρες σας τριβελίζει μια σκέψη το μυαλό.
- Δεν έχετε OCD, αν νιώθετε ότι πηγαίνετε “ψυχαναγκαστικά” στο γυμναστήριο.
Στατιστικά στοιχεία για το OCD
- Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή εμφανίζεται συνήθως κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία.
- Συναντάται στο 2,5% του γενικού πληθυσμού.
- Πλήττει εξίσου ενήλικες άνδρες και γυναίκες, απλά στους άνδρες ξεκινάει πιο νωρίς (6-15 ετών) σε σχέση με τις γυναίκες (20-29 ετών).
- Το 35-50% των ατόμων που πάσχουν από το Σύνδρομο Τουρέτ, υποφέρουν από την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.
Τι προκαλεί την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
Εκδηλώνεται ως αποτέλεσμα:
- βιολογικών παραγόντων (συνδέεται με τη δυσλειτουργία κάποιων ορμονών, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη)
- ψυχοσυναισθηματικής ανάπτυξης της προσωπικότητας του ατόμου
- κληρονομικότητας, αφού είθισται να υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, με συμπτώματα OCD
- κοινωνικών παραγόντων
- στρεσογόνων γεγονότων, που πυροδοτούν την προδιάθεση
γι’ αυτό για να θεραπευτεί, θα πρέπει να εξετάζεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο και όχι ως μεμονωμένα συμπτώματα μιας συμπεριφοράς.
Ποιες είναι οι βασικές ιδεοληψίες
Οι ιδεοληψίες είναι επίμονες, εμμονικές σκέψεις που κατατρύχουν το άτομο σε τόσο βασανιστικό βαθμό, που το αναγκάζουν να αγωνίζεται συνέχεια ώστε να ξεφύγει από αυτές, να τις αποφύγει, να τις διώξει από το μυαλό του.
Χωρίζονται σε τρεις βασικές κατηγορίες, αν και το άτομο με OCD μπορεί να υποφέρει από ένα συνδυασμό αυτών:
- Φοβικές ιδεοληψίες: Αν και μοιάζουν με τις φοβίες, το άτομο με τις φοβικές ιδεοληψίες, δεν χρειάζεται καν να έρθει αντιμέτωπο με το αντικείμενο του φόβου ή της φοβίας του, για να νιώσει όλο αυτό το έντονο στρες, γιατί το κουβαλάει συνέχεια στο μυαλό του, π.χ. αν έχει μικροβιοφοβία, όπου και αν βρίσκεται θα νιώθει τον κίνδυνο της μόλυνσης, και γι’ αυτό θα νιώθει τόσο την ανάγκη να πλύνει τα χέρια του όσο και το να προστατευθεί από όλους τους σχετικούς φορείς που μπορεί να τον μολύνουν, όπως οι άνθρωποι ή τα αντικείμενα.
- Έμμονες σκέψεις: Σε αυτήν την κατηγορία των ιδεοληψιών, μια σκέψη, μια ιδέα, ένας αριθμός μπορούν να καταλάβουν όλη τη σκέψη του ατόμου με OCD, με αποτέλεσμα να νιώθει συνεχή αμφιβολία και στρες π.χ. αν έκλεισε το θερμοσίφωνα ή αν έκανε κάτι σωστά στη δουλειά. Στην ανάγκη επιβεβαίωσης το άτομο με OCD επαναλαμβάνει συνεχόμενα κάποιους ελέγχους ή συγκεκριμένο επαναλαμβανόμενο τελετουργικό, ώστε να μην πάει τίποτα στραβά.
- Ιδεοληψίες για σεξουαλικότητα και θρησκεία: Αυτή η κατηγορία των ιδεοληψιών έχει να κάνει πολύ με το αίσθημα της ενοχής, γιατί το άτομο με OCD φοβάται μήπως επιδείξει κατάφωρα επαίσχυντη συμπεριφορά, όπως το να βρίσει μέσα σε μια εκκλησία ή να βλάψει ένα άτομο που αγαπά. Συνήθως, αυτές οι έμμονες σκέψεις σχετίζονται με σεξουαλικό και θρησκευτικό περιεχόμενο, που έρχονται σε απόλυτη αντίφαση με τη συνολική προσωπικότητα και τις ηθικές αρχές του ατόμου, γι’ αυτό και δημιουργούν τόσο έντονα το αίσθημα της ενοχής.
Ποιοι είναι οι κύριοι ψυχαναγκασμοί
Το άτομο με OCD για να αποφορτιστεί από την ιδεοληψία του οδηγείται σε ψυχαναγκαστικές κινήσεις, που επαναλαμβάνει ξανά και ξανά. Οι βασικοί καταναγκασμοί αφορούν:
- στην καθαριότητα: υπερβολικά συχνό πλύσιμο χεριών, με σχετικά βίαιο, άκαμπτο τρόπο. Η ίδια υπερβολή συνήθως χαρακτηρίζει τη γενική περιποίηση του ατόμου. Επίσης, υπερβολικά συχνό καθάρισμα αντικειμένων και επιφανειών, αποφυγή αγγίγματος ευρύτερου “άγνωστου” περιβάλλοντος και άλλων ανθρώπων.
- στον έλεγχο: συνεχής έλεγχος των συσκευών, ιδιαίτερα αυτών που μπορεί να προκαλέσουν μια καταστροφή, όπως μια φωτιά. Συνεχής ανάγκη για επιβεβαίωση και έλεγχο για το αν τα έχει κάνει όλα σωστά, όπως πρέπει, στο σπίτι, τη δουλειά, παντού.
- στη συμμετρία: έμμονη ανάγκη για συμμετρία στην τοποθέτηση των αντικειμένων, στα χρώματα, σε οτιδήποτε βλέπει το άτομο με OCD. Μια κλωστή που κρέμεται από ένα σακάκι ή ένα κάδρο που είναι κρεμασμένο στραβά το κλονίζουν κυριολεκτικά και πρέπει να τα διορθώσει αμέσως για να νιώσει ξανά ήρεμο.
- στην επανάληψη κινήσεων ή σκέψεων: πόσες φορές πρέπει να μπει ή να βγει από μια πόρτα, το ασταμάτητο μέτρημα μέχρι τον τυχερό αριθμό, χτύπημα δακτύλων χεριών τρεις φορές ή ανοιγοκλείσιμο βλεφάρων πέντε φορές, συνεχόμενη προσευχή για να φύγουν οι “βρώμικες” σεξουαλικές σκέψεις. Δεν υπάρχουν όρια στο πόσες φορές μπορεί να επαναλάβει μια κίνηση ή μια σκέψη ένα άτομο με OCD για να “ξορκίσει το κακό”, για να προλάβει μια καταστροφή, για να σώσει τον εαυτό του και τους άλλους, για να πάνε όλα καλά.
Συνοδευτικές παθήσεις – διαταραχές
Αν έχετε την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, μπορεί να υποφέρετε, επίσης, από: κατάθλιψη, διπολική διαταραχή, διαταραχές όρεξης, διαταραχές τικ, άλλες διαταραχές άγχους, σωματοδυσμορφοβική διαταραχή (υπερβολική εμμονή με κάποιο εμφανισιακό “ελάττωμα”), τριχοτιλλομανία (η ανάγκη να τραβάτε και να μασουλάτε τρίχες από τα μαλλιά σας ή από άλλα μέρη του σώματός σας).
Ψυχολογία ατόμου με OCD
Ακόμα, όμως, και στην σπάνια περίπτωση που δεν έχετε καμία από τις παραπάνω συνοδευτικές διαταραχές, ήδη υποφέρετε πολύ.
Αν και κατανοείτε στο βάθος ότι οι σκέψεις σας είναι παράλογες, δεν μπορείτε να αποφύγετε την ανάγκη να κάνετε κάτι για να τις “ξορκίσετε”. Σας είναι αδύνατο να ηρεμήσετε χωρίς να καταφύγετε σε μια ψυχαναγκαστική κίνηση.
Ακόμα και απλές δραστηριότητες για άλλους, όπως το να μπείτε σε ένα λεωφορείο ή να φάτε σε ένα εστιατόριο, για εσάς μπορεί να αποδειχτούν ιδιαίτερα δύσκολες και επώδυνες.
Έχετε ανάγκη για συνεχή επιβεβαίωση και έλεγχο, ανησυχείτε συνέχεια, αναστατώνεστε εύκολα. Σας παίρνει υπερβολικά πολύ χρόνο να ολοκληρώσετε κάποια δουλειά, που απαιτεί σχολαστικότητα, γιατί σχεδόν κάθε φορά πρέπει να την ξανατσεκάρετε από την αρχή, ειδικά αν κάποιος σας διακόψει.
Η συμπεριφορά σας μπορεί να φαίνεται στα μάτια των άλλων υπερβολική. Έτσι συχνά τείνετε να αποφεύγετε την επαφή με τον κόσμο, όχι μόνο σε περίπτωση που έχετε μικροβιοφοβία, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις, από φόβο μήπως σας κρίνουν ως “τρελό” ή “γελοίο”. Νιώθετε αβοήθητοι, μέσα σε ένα φαύλο κύκλο εμμονής, που σας κάνει παράλογα δύσκολη τη ζωή και εμποδίζει την αυθόρμητη, φυσική συναναστροφή σας με τους άλλους.
Αν νιώθετε ότι είστε μόνοι σας με αυτά τα δυσάρεστα συναισθήματα, διαβάστε πώς η Jeanne Croteau βιώνει τη δική της ζωή με τα συμπτώματα OCD στο https://www.forbes.com/sites/jeannecroteau/2018/06/21/living-with-ocd-a-day-in-my-life/
Τρόποι θεραπείας
Το άτομο με OCD για να θεραπευτεί χρειάζεται να νιώσει την πλήρη αποδοχή άνευ κριτικής και να έχει την απόλυτα ενεργό ακρόαση του κλινικού ψυχολόγου ή ψυχιάτρου.
Πέρα από τη συνιστώμενη φαρμακευτική αγωγή, η προτεινόμενη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση είναι η γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία.
Μία από τις βασικές τεχνικές της είναι: η Έκθεση με Παρεμπόδιση της Αντίδρασης. Αφού στο πρώτο στάδιο το άτομο με OCD εκτεθεί στην κατάσταση που του προκαλεί ανησυχία, στο δεύτερο στάδιο και με την καθοδήγηση του ειδικού, παρεμποδίζεται στο να κάνει τη συνηθισμένη του αντίδραση.
Με την πάροδο του χρόνου το άτομο θα μάθει να εκτίθεται, χωρίς να οδηγείται σε ψυχαναγκαστικές κινήσεις. Ακόμα και αν δεν θεραπευτεί πλήρως, θα μάθει πώς να κάνει καλύτερη διαχείριση της ιδεοψυχαναγκαστικής του διαταραχής στην καθημερινότητά του.
Σε αυτήν τη θεραπεία, είναι σημαντική η υποστήριξη του φιλικού και οικογενειακού περιβάλλοντος να είναι ουσιαστική, δηλαδή να δείχνει αποδοχή, αλλά όχι ανοχή.
Το να διευκολύνει κάποιος συνεχώς ένα άτομο με OCD, π.χ. αγοράζοντάς του συνέχεια απορρυπαντικά, δεν τον βοηθάει να αποφασίσει να απαλλαγεί από τα έντονα συμπτώματά του, που τον κάνουν να υποφέρει στη ζωή.
Ενέργεια
Οι συνεχόμενες, εμμονικές σκέψεις, που οδηγούν σε ψυχαναγκαστικές κινήσεις είναι φυσικό να μπλοκάρουν τη φυσική ροή της ενέργειας στα τσάκρας.
Με τη συνεχή αμφιβολία και την ανάγκη σας για έλεγχο, δεν νιώθετε ελεύθεροι ούτε στο νου ούτε στην ψυχή ούτε στο σώμα σας.
Για την καθημερινή καλύτερη διαχείριση της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής σας, είναι πολύτιμο να εφαρμόσετε τακτικές διαχείρισης του στρες που θα σας χαλαρώσουν.
Βάλτε στην καθημερινή ζωή σας το διαλογισμό, με τη χρήση των θεραπευτικών κρυστάλλων, που θα ηρεμήσουν τα υπερδραστήρια από την OCD τσάκρα σας.
Τα συμπτώματα της OCD συνδέονται με το μπλοκάρισμα σε περισσότερα από ένα τσάκρα: με το τρίτο μάτι, που είναι το κέντρο του ελέγχου, το τσάκρα του λαιμού, που συνδέεται με την επικοινωνία, το ιερό τσάκρα, που σχετίζεται με τα συναισθήματα και το τσάκρα της ρίζας, που αφορά στην ασφάλεια. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να πάρετε βαθιές, χαλαρωτικές ανάσες και να στείλετε την πιο θετική σας ενέργεια, σε κάθε τσάκρα, για να ρέει η ενέργεια στο σώμα σας φυσικά και φωτεινά.
Χρησιμοποιήστε τη δύναμη των θετικών δηλώσεων. Επαναλάβετε δυνατά, τη θετική δήλωση, που σας ταιριάζει, για να ενισχύσετε το αίσθημα της ασφάλειας και της εμπιστοσύνης στον εαυτό σας και τη ζωή:
- Καθαρίζω τη σκέψη μου, φωτίζω την ενέργειά μου
- Αφήνομαι με εμπιστοσύνη στη ροή της ζωής
- Αποβάλλω το άγχος, απελευθερώνω το φόβο
- Όλα είναι καλά, όλα θα πάνε καλά
Χαλαρώστε μέσα σε αυτή τη βεβαιότητα.
Ενεργειακή θεραπεία – Your Growth Guide
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή προκαλείται από πολλούς παράγοντες, τους οποίους θα δούμε μαζί στο σύνολό τους, για να κάνετε την ενεργειακή θεραπεία που σας ταιριάζει και που συμπληρώνει αρμονικά τόσο τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνετε όσο και την ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που ακολουθείτε. Δεν παρέχονται φάρμακα.
Χωρίς καμία αμφιβολία και δεύτερη σκέψη, ελάτε, γιατί, σας αξίζει να πάρετε ξανά τον έλεγχο της ζωής σας και να νιώσετε ελεύθεροι!
Χρήσιμα Link – Πηγές
https://iocdf.org/wp-content/uploads/2014/10/Greek-Translation-What-You-Need-To-Know-About-OCD.pdf