Ο ορισμός που δίνεται για την ψυχική ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα που έχει το άτομο ανεξάρτητα από τη συναισθηματική του κατάσταση να μπορεί να προσαρμόζεται και να αντιμετωπίζει με υγιή τρόπο διάφορες αντιξοότητες, τραύματα, προβλήματα, ακόμη και το άγχος. Το κοινωνικό, οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον μπορεί να επηρεάσει το βαθμό ψυχικής ανθεκτικότητας που έχει ο καθένας. Όμως, με τις κατάλληλες πρακτικές μπορεί κανείς να την αναπτύξει και να φτάσει σε ένα σημείο που θα είναι σε θέση να διαχειρίζεται οτιδήποτε του συμβεί, χωρίς να καταρρέει.
Ας δούμε παρακάτω όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζετε για την ψυχική ανθεκτικότητα, και τι μπορείτε να κάνετε για να την ενδυναμώσετε.
Τι είναι η ψυχική ανθεκτικότητα;
Όλοι μας κάποια στιγμή στη ζωή μας αντιμετωπίζουμε προκλήσεις και εμπόδια τα οποία αισθανόμαστε ότι δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε ή να διαχειριστούμε συναισθηματικά. Άλλες πάλι φορές μπορούμε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα τις διάφορες καταστάσεις που συναντάμε. Αυτό διαμορφώνεται από το κομμάτι του εαυτού μας που ονομάζεται ψυχική ανθεκτικότητα.
Τι είναι όμως η ψυχική ανθεκτικότητα; Πρόκειται για έναν όρο που περιγράφει την ικανότητα του ατόμου να αντιμετωπίζει το στρες, το πένθος, τα ψυχικά τραύματα, τις διάφορες αντιξοότητες με υγιή τρόπο και με τρόπο που συμβάλλει στην προσωπική του εξέλιξη και ανάπτυξη. Παρά τις δυσκολίες και τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να έχει, ένα ψυχικά ανθεκτικό άτομο καταφέρνει και διατηρεί την ψυχική του υγεία και μόλις επιλύσει το πρόβλημα του γίνεται πιο δυνατό.
Τι επηρεάζει την ψυχική ανθεκτικότητα;
Η ψυχική ανθεκτικότητα επηρεάζεται από παράγοντες που εξαρτώνται από το ίδιο το άτομο, όπως επίσης και το περιβάλλον γύρω του. Οι παράγοντες αυτοί χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, οι οποίες είναι οι εξής:
Παράγοντες επικινδυνότητας
Οι παράγοντες επικινδυνότητας αυξάνουν την πιθανότητα της εμφάνισης προβλημάτων σε διάφορους τομείς της ανάπτυξης και της δομής των παιδιών. Συνήθως, προέρχονται από το κοινωνικό πλαίσιο, τους φίλους, το άτομο, την οικογένεια, τις επαφές και τις σχέσεις με τους συνομηλίκους. Τα τραύματα και οι αρνητικές εμπειρίες είναι παραδείγματα των παραγόντων αυτών.
Προστατευτικοί παράγοντες
Ως μέσο αντιμετώπισης των παραπάνω έρχονται να λειτουργήσουν οι προστατευτικοί παράγοντες. Οι προστατευτικοί παράγοντες μειώνουν τις συνέπειες που προκαλούν οι παράγοντες επικινδυνότητας. Σε αυτούς ανήκουν ο δείκτης νοημοσύνης, ο έλεγχος των συναισθημάτων, όπως επίσης και η εκπαίδευση των παιδιών.
Πώς αναπτύσσεται η ψυχική ανθεκτικότητα;
Ανεξάρτητα με το πώς είναι διαμορφωμένο το ψυχικό κομμάτι της προσωπικότητας σας, ή την συναισθηματική σας κατάσταση αυτή την περίοδο, υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να αναπτύξετε την ψυχική σας ανθεκτικότητα. Στους τρόπους αυτούς ανήκουν:
Δημιουργήστε ένα υποστηρικτικό δίκτυο με τους γύρω σας
Η επικοινωνία και η έκφραση των αναγκών και των συναισθημάτων είναι ένα βασικό κομμάτι για την ψυχική μας υγεία. Ένα δίκτυο υποστήριξης είναι αρκετά σημαντικό σε περιόδους δυσκολιών. Για το λόγο αυτό, να μη διστάζετε να επικοινωνείτε τις σκέψεις, τους προβληματισμούς και τα συναισθήματα σας στους κοντινούς σας ανθρώπους. Οι άνθρωποι που σας αγαπούν και νοιάζονται για εσάς θα σας στηρίξουν με όποιο τρόπο μπορούν.
Εστιάστε στην αυτοφροντίδα
Η αυτοφροντίδα, δηλαδή οι πράξεις που κάνετε εσείς για τον εαυτό σας και που δείχνουν στοργή είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να αντιμετωπίσετε το άγχος, τις διάφορες ανησυχίες σας, όπως επίσης και την κατάθλιψη. Η σωστή διατροφή, η άσκηση, η ενυδάτωση, ο ποιοτικός ύπνος είναι μερικές μικρές αλλά σημαντικές ενέργειες αυτοφροντίδας. Εξίσου σημαντικές ενέργειες αυτοφροντίδας είναι το να κάνετε δραστηριότητες που αγαπάτε και σας δίνουν χαρά.
Αναζητήστε λύση στα προβλήματα σας
Σε περίπτωση που αρχίσετε και αναζητάτε λύσεις στα προβλήματα σας, και μάλιστα δείτε ότι μπορείτε να τα λύνετε και μόνοι σας, θα δείτε ότι θα αρχίσετε να αισθάνεστε πιο δυνατοί. Αυτόματα, θα μπορέσετε να αποκτήσετε μεγαλύτερο έλεγχο στην καθημερινότητα σας, και θα βρίσκετε λύση σε οτιδήποτε προκύπτει.
Δώστε βάση στους στόχους σας
Η προσήλωση στους στόχους σας θα σας βοηθήσει να αισθάνεστε μεγαλύτερη πληρότητα και περισσότερη δύναμη. Η δύναμη αυτή θα αυξηθεί όταν αρχίσετε να τους βλέπετε σταδιακά να πραγματοποιούνται.
Κάντε υγιή αυτοκριτική
Όλοι μας, είτε λίγο είτε πολύ κάνουμε αυτοκριτική. Όμως, κάποιες φορές έχουμε την τάση να το παρακάνουμε και να γινόμαστε υπερβολικά αυστηροί με τον εαυτό μας. Είναι σημαντικό λοιπόν να βρούμε υγιείς τρόπους για να κάνουμε αυτοκριτική, τρόπους οι οποίοι δεν επηρεάζουν τη σκέψη μας και δίνουν εποικοδομητικά αποτελέσματα για την βελτίωση της καθημερινότητας. Με τον τρόπο αυτό, εκτός από πιο δυνατοί, γινόμαστε και πιο δραστήριοι στις διάφορες πτυχές της ζωής μας.
Διαχειριστείτε σωστά τα αρνητικά σας συναισθήματα
Όταν βιώνουμε αρνητικά συναισθήματα έχουμε συνήθως την τάση είτε να τα αποφεύγουμε και να κάνουμε πράγματα που μας αποσπούν την προσοχή (πχ να τρώμε πολύ, να περνάμε υπερβολικό χρόνο στα social media, να καταναλώνουμε πολύ αλκοόλ), είτε να κατακλυζόμαστε από αυτά. Παρά το γεγονός πως σε βραχυπρόθεσμο πλαίσιο οι δύο αυτές στρατηγικές αυξάνουν τον πόνο που νιώθουμε και μας κρατάνε σε μια κατάσταση φόβου και άγχους, μακροπρόθεσμα προσφέρουν πολλά οφέλη.
Αν και δεν μπορούμε να ελέγχουμε πάντα τα συναισθήματα μας, υπάρχουν μερικοί τρόποι ώστε να τα διαχειριζόμαστε καλύτερα. Για αρχή, θα πρέπει να αποδεχτούμε το συναίσθημα μας και να το βιώσουμε. Έτσι, θα μπορέσουμε να το κατανοήσουμε, να αντιληφθούμε γιατί νιώθουμε αυτά που νιώθουμε. Με τον τρόπο αυτό, θα μπορέσουμε να αποκτήσουμε σταδιακά τον έλεγχο τους, να δούμε ότι δεν είναι τόσο τρομερά όσο πιστεύαμε, αλλά και να κατανοήσουμε ότι δε θα αισθανόμαστε για πάντα έτσι.
Διατηρείστε την αισιοδοξία σας
Ακόμα και όταν οι συνθήκες δεν είναι με το μέρος μας, είναι σημαντικό να διατηρούμε την αισιοδοξία μας, και να λέμε στον εαυτό μας ότι όλα θα πάνε καλά στο τέλος. Αυτό θα μπορέσει να βοηθήσει στο να αρχίσουμε να βλέπουμε τα πράγματα πιο καθαρά και να παίρνουμε πιο σωστές αποφάσεις.
Απαλλαγείτε από τις αρνητικές ενέργειες
Όταν κάποιος έρχεται σε επαφή με αρνητική ενέργεια σε καθημερινή βάση, ή έχει ο ίδιος αρκετή αρνητική ενέργεια, τότε δεν είναι απίθανο η ψυχική ανθεκτικότητα να είναι σε χαμηλά επίπεδα. Ο καθαρισμός και η απαλλαγή από τις αρνητικές ενέργειες θα σας βοηθήσει να δείτε τα πράγματα πιο καθαρά, και θα μπορέσει να σας βοηθήσει να θωρακίσετε τον εαυτό σας με τέτοιο τρόπο ώστε να μην σας επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό οι διάφορες αρνητικές καταστάσεις. Ενεργειακές θεραπείες όπως:
το Pranic Healing,
και η Κοσμοενεργειακή Θεραπεία
θα απομακρύνουν τις αρνητικές ενέργειες και θα σας βοηθήσουν να αποκτήσετε περισσότερη θετικότητα και αγάπη.
Πώς να διατηρείτε την ψυχική ανθεκτικότητα σε δύσκολες καταστάσεις
Όταν εμφανίζονται δυσκολίες, είναι λογικό να αισθάνεστε πως θα καταρρεύσετε. Για να μη συμβεί αυτό, και να διατηρήσετε την ψυχική σας ανθεκτικότητα, είναι ευεργετικό να ακολουθήσετε κάποια από τις παρακάτω πρακτικές:
- Σκεφτείτε τι μπορείτε να ελέγξετε, τι όχι, και τι μπορείτε να αλλάξετε εσείς οι ίδιοι.
- Να θυμάστε τα δυνατά σας σημεία, τα ταλέντα και τις δεξιότητες σας.
- Φέρτε στη μνήμη σας παλιές σας επιτυχίες. Πώς καταφέρατε να πετύχετε τους στόχους σας; Τι θέλετε να πετύχετε τώρα;
- Συζητήστε με φίλους ή ειδικούς το θέμα που σας απασχολεί. Λάβετε την απαραίτητη στήριξη που χρειάζεστε.
- Επαναλάβετε θετικές δηλώσεις, ή κάντε μικρούς διαλογισμούς καθημερινά, για να μπορέσετε να διαχειριστείτε το άγχος σας.
Να θυμάστε: Το ερώτημα δεν είναι το “γιατί” αντιμετωπίζετε μια δυσκολία, αλλά “πώς” μπορείτε να ανταπεξέλθετε σε αυτή, και τι μαθήματα έχει να σας δώσει, ώστε να γίνετε καλύτεροι.
Με λίγα και απλά λόγια λοιπόν η ψυχική ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα εύκολης προσαρμογής και αντιμετώπισης των δύσκολων καταστάσεων. Όποια και να είναι η ψυχική σας κατάσταση, μπορείτε πάντοτε να την δυναμώσετε.
Επικοινωνήστε μαζί μου για να σας βοηθήσω να ενισχύσετε την ψυχική σας ανθεκτικότητα και να βελτιώσετε την ποιότητα ζωής σας.